سكونتگاه فضايي
زندگي طولاني‌مدت در فضا، مستلزم ايجاد محيطي است كه بتواند كمبود اكسيژن در فضا را تا حد زيادي جبران كند. ايستگاه‌هاي فضايي مجهز به سيستم‌هايي است كه اكسيژن مورد نياز ساكنان ايستگاه را فراهم مي‌كند و سطح دي‌اكسيد‌كربن موجود در محيط را ـ كه در نتيجه عمل بازدم مرتبا در حال افزايش است ـ كاهش مي‌دهد.
زندگي در ايستگاه‌هاي فضايي اين امكان را در اختيار فضانوردان قرار مي‌دهد تا تاثيرات ناشي از سكونت در فضا را در دوره‌هاي زماني طولاني مورد بررسي قرار دهند. علاوه بر اين، در ايستگاه‌هاي فضايي آزمايشگاه‌هايي براي انجام آزمايش علمي وجود دارد. در حقيقت ايستگاه فضايي سازه‌اي است كه براي زندگي و انجام مطالعات در فضا ساخته مي‌شود. ايستگاه فضايي بين‌المللي، يك ايستگاه فضايي است كه با مشاركت و همكاري بيش از 15 كشور دنيا ساخته شده و با سرعت 27 هزار و 700 كيلومتر در ساعت در مداري كه در ارتفاع 350 كيلومتري از سطح زمين واقع شده، در حركت است. به اين ترتيب، ايستگاه فضايي هر روز 15 بار به دور سياره زمين گردش مي‌كند. 
نخستين بخش ايستگاه فضايي سال 1998 راه‌اندازي شد و يك فضانورد آمريكايي و دو فضانورد روسي به عنوان نخستين ساكنان اين ايستگاه فضايي از سال 2000 ميلادي در آن ساكن شدند. ايستگاه از 8 اتاقك استوانه‌اي‌شكل تشكيل شده كه هركدام جداگانه در سطح زمين ساخته و راه‌اندازي مي‌شود و پس از انتقال به فضا، فضانوردان اين بخش‌ها را به ديگر قسمت‌هاي ايستگاه متصل مي‌كنند. صفحات خورشيدي نيز انرژي برق مورد نياز ايستگاه را تامين مي‌كند. بخش استوانه‌اي موسوم به زاريا اولين بخش ايستگاه فضايي بين‌المللي است كه به آن ملحق شد. اين بخش وظيفه تامين قدرت و نيروي پيشران اوليه ايستگاه را بر عهده داشت كه در حال حاضر به عنوان انبار ايستگاه از آن استفاده مي‌شود. واحد زوزدا بخش ديگري از ايستگاه است كه پردازش اطلاعات، تقسيم نيروي الكتريكي و كنترل پرواز در آنجا انجام مي‌شود. مسئوليت حمل سوخت و بار مورد نياز ايستگاه نيز
بر عهده سفينه باري پروگرس است. اين سفينه در بازگشت از ايستگاه فضايي زباله‌ها، فاضلاب و تجهيزات غيرضروري موجود در ايستگاه را به زمين منتقل مي‌كند.
مهم‌ترين ويژگي و مزيت استقرار يك ايستگاه فضايي اين است كه مي‌توان تجهيزات مختلفي را در اين ايستگاه قرار داد تا فضانوردان بتوانند هميشه از آنها استفاده كنند. اگرچه ايستگاه فضايي بين‌المللي براي يك دوره زماني 15 ساله طراحي شده اما چنانچه بخش‌هاي آسيب‌ديده تعمير يا بخش‌هاي جديد جايگزين آنها شود، مي‌تواند براي چند دهه در فضا استقرار داشته باشد. سامانه متحرك يا بازوي رباتيك، تجهيزات و بخش‌هاي جديد را در ايستگاه جابه‌جا مي‌كند و در راهپيمايي‌هاي فضايي از فضانوردان حمايت مي‌كند. آزمايش‌هاي مختلف نظير بررسي تاثير نبود گرانش بر خواص فيزيك مواد در آزمايشگاه دستيني آمريكا انجام مي‌شود. آزمايشگاه ديگر ايستگاه جم نام دارد كه توسط آژانس اكتشافات هوافضاي ژاپن ساخته شده است. آزمايشگاه كلمبوس نيز بزرگ‌ترين بخش آزمايشگاهي ايستگاه است كه آژانس فضايي اروپا طراحي و ساخت آن را بر عهده داشته است.
مترجم: فرانك فراهاني‌جم
موضوعات مرتبط با این مطلب : نجوم و فضا
برچسب ها: